Herdenking 2024
80e provinciale herdenking 11 september 2024
Op woensdag 11 september 2024 vond in Waalre voor de 80e maal de door de Stichting Herdenking Brabants Gesneuvelden (SHBG) georganiseerde provinciale herdenking van de Brabantse gesneuvelde militairen en verzetsstrijders plaats.
“De bevrijding van Noord-Brabant verliep allesbehalve vlot. Op 11 september 1944 kwamen de eerste Britse bevrijders tot vlakbij Valkenswaard, waarna zij moesten omkeren. Vervolgens duurde het nog bijna twee maanden voor de geallieerde opmars werd afgesloten.” Zo bracht Marina Starmans-Gelijns, de voorzitter van de Stichting Herdenking Brabants Gesneuvelden (SHBG), de genodigden en andere belangstellenden in de Willibrorduskerk in Waalre in herinnering.
“Na de Tweede Wereldoorlog hebben we keihard moeten werken aan een goed functionerende democratie waar gelijkheid en vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel staan. En dat is de boodschap die wij moeten blijven herhalen: vrijheid is nooit vanzelfsprekend. Laten we eerbied hebben voor de vrijheid waar onze voorouders zo hard voor hebben gevochten én geleden“, gaf Starmans haar gehoor mee.
De boodschap dat we niet mogen vergeten klonk ook door in de speeches van de sprekers die na haar aan het woord kwamen.
‘Vrijheid vertelt: opmaat naar 80 jaar vrijheid’, zo luidde het thema waarmee SHBG dit jaar aandacht vroeg voor alle Brabantse militairen en verzetsstrijders die zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog, in het voormalige Nederlands-Indië, Korea, Nieuw-Guinea, het voormalige Joegoslavië en tijdens VN-vredesmissies.
Spoken Word-artiest Jasja Renne maakte voor een volle kerk een punt, door zich namens ‘de vrijheid’ af te vragen of het leren over feiten en jaartallen waardevoller is dan de levenslessen van de mensen die lijden en rouwen om geliefden. Want wát moeten we onthouden? Hoe herinneren wij ons de juiste dingen?
De aanwezigen luisterden vervolgens naar twee gedichten van leerlingen van basisschool De Wilderen in Waalre. Giulia de Laat en Lenthe Luijten kropen in de huid van twee mensen die de oorlog zelf hebben ervaren: een soldaat die zich niet veilig voelt en een bang klein meisje. Met hun gedichtjes legden de twee leerlingen een bijzondere verbinding van het verleden naar de toekomst. De gedichten werden ingeleid door Leah Planjer.
Eindhovens burgemeester, Jeroen Dijsselbloem, vertelde over de Brabantse gesneuvelden, ‘provinciale helden’ zoals hij ze noemde, waarvan er ruim 1200 door de SHBG in Waalre worden herdacht. Hun namen staan vermeld op de in het gedachtenismonument aanwezige rouwborden. Eentje lichtte hij eruit: verzetsstrijder Cor Gehrels, wiens beeltenis, net als die van vele andere gevallenen, tegen de muur van de apsis werd geprojecteerd: foto’s die het verhaal dichterbij haalde. “Het is zaak om onze 80-jarige vrede zo lang mogelijk te verlengen. De enige kans op een vredige toekomst is als we leren van de verhalen van onze helden en van onze geschiedenis.“
Tot slot nam Willemijn Helms het woord, zij is de erfgoeddrager van het verhaal van de Eindhovense Lies Vogels, die 11 jaar was toen de oorlog begon. Tijdens de bevrijding van Eindhoven had Lies een boekje bij zich, waarin zij handtekeningen verzamelde van de bevrijders. Onlangs reisde ze naar een reünie van de Airborne troepen in Amerika: haar boekje is nu vol. “Dat is dan het mooie van alles.”
De herdenking werd muzikaal opgeluisterd door de Politieharmonie oost-Brabant met bijdragen van Maaike Hupperetz, Adelaide Ouwerkerk en Joep Berkers, Studenten van de Fontys Academy of the Arts te Tilburg.
Na afloop van de herdenking gingen de aanwezigen, voorafgegaan door vertegenwoordigers van militaire organisaties en de gilden, in een stille stoet naar het gedachtenismonument Het Oude Willibrorduskerkje voor de kranslegging bij het graf van De Brabantse Soldaat.
Na de kranslegging troffen de bezoekers zich voor een informeel samenzijn. De herdenking werd rechtstreeks uitgezonden door Omroep Brabant en is hier terug te kijken of met de gratis te downloaden Brabant+ app.
Het bestuur van de Stichting kijkt terug op een waardige en indrukwekkende 80e herdenking en bedankt alle aanwezigen en eenieder die heeft bijgedragen aan de realisering van deze herdenking.
De 81e herdenking vindt plaats op woensdag 10 september 2025. Het bestuur hoopt ook dan weer op uw aanwezigheid en medewerking te mogen rekenen.
Waalre 11 september 2024.
